Betejat më të lavdishëme që ka zhvilluar krahina me Flamurin e Bajrakut të Parë
Lexuar 2548 here
nga Emri Toçilla Është detyrë e ç’do vajze e djali të kësaj krahine ,që të zbardhë me faktë dhe në detaj luftën dhe trimërit e djemëve dhe burrave që u vranë për vatan.”Të pa harruara do të mbeten betejat e shqipëtarëve që për tre vjet me rradhë mbrojtën Plavën ,Gucin ,Hotin e Grudën duke ju bërë kështu një sfid të pa shembullt Osmanëve dhe Sllavëve.
Pas një marrveshje të fshehtë mes turqëve dhe malazezëve për dorëzimin e heshtur të qyteteve shqiptare,filloi një betejë e përgjakëshme,mes Shqipëtarëve dhe në krahun tjerët Turqëve dhe Malazezëve”.Lufta e Bajrakut të Parë del në pah edhe në këto krahina.Në Janar të 1880 në afërsi të fshatit Velikë,kur forcat e këtyre krahinave ishin dobësuar”erdhën vullnetar të krahinave të largëta nga Prizëreni,Luma,dhe Malsia e Gjakovës ,shkruan Zëri i Shqipërisë”-Selami Pulaha “domkumente Osmane të viteve1878-1881 “,Lidhja Shqipëtare e Prizërenit”Materiali ndodhet në Arkivën e Institutit të Historis dhe vazdon Gazeta nga vullnetarët e ardhur binin në sy ato vullnetarë me kësulat e rrafshta”kapuçt”.
Ata ishin të mirëorganizuar dhe të rënët nuk i linin në front.Por Ç’farë binte në sy ishin dy Bajraqe me të njejtat karakteristika,e ka fjalë për Bajrakun e Par dhe atë Lumës,shkruan Gazeta.Pas ardhjes së vullnetarëve të shumët ,malazezët megjithëse të shumët në numër u tërhoqën nga vajvoda Mark Milani një nga një ushtarakët e më të mirë të Malit të zi në atë kohë.Në këtë Betej mbetën të vrarë 250 ushtarë malazez dhe 200 vullnetar Shqipëtarë.
Një tjetër betej e Bajrakut të Parë Topojan është ajo e Nikshiqit në afërsi të Ulqinit.”Në të gjitha krahinat u dëbuan Elementët negativ dhe Lidhja do të drejtohej na Omer Efendiu,Suleman Vokëshi,Shaip Spahiu,dhe Ali Ibra.Ndërkaq për në Nikshiq të Ulqinit ishin nisur nën komandën e Shaip Spahis Bajraku i rrafshit të Lumës , Bajraku i parë u bashkua me luftëtarët e Opojës dhe në drejtim të Maitit ku bashkohen me luftëtarët Matjan dhe në Nikshiq të Ulqinit i bashkohen Sulem Vokëshit rrethë 6000 mijë vullnetarë nga Shqipëri e veriut ,Kosova ,Luma ,Tetova dhe Mati,ndërkohë beteja qe shumë e përgjakëshme ” aty u vranë dhe plagusën rreth 3000 malazez dhe rreth 2000 Shqipëtar ” aty bëhet fjalë të jenë vrarë nga Bajraku i parë më shumë se 25 djem nga luftëtarët e Bajrakut të parë Topojan.
Një Gazetë që dilte në qytetin e Levornors në “Itali””shkruante se Shqipëtarët disaher më të vogël në numër dhe të pa armatusur i mundën malazezët me një ushtri shumëherë më të madhe dhe të mirëorganizuar,Shkruan Koli Xoxi, në librin Lidhja Shqipëtare e Prizërenit,Fq 99-101.
Ndërkaq Bajraku i Parë ka marr pjes në shumë beteja ,ku nuk mund të lihet pa përmendur lufta që ka zhvilluar te molla e kuqe ku dhe ka marr titullin Bajraku i Parë, por unë do të ndalem pak ke lufta që ka zhvilluar në Kaçanik dhe në Gryk të Corolevës ku ka patur përleshje tup më trup dhe nga kjo betej Bajraku i Parë ka dalë faqe bardh ku thuhet se shpëtoi shumë luftëtarë të Isa Boletini që kishin ngelur pa ushqime dhe pa armatim.Këtë luftë do ta drejtonin dy kollozët e trimëris Shqipëtare Isa Boletin dhe Sulem Vokëshi.
Bajraku i Parë do të nisej nga Lisi i Hysnit në drejtim të Opojës,pasi ishte bashkuar me vullnetaret e Opojes ku bashk me ta numri i tyre thuhet se kalonte 3000 mijë luftëtarë nisen për rreth Malit Sharrit dhe arrijnë në destinacinin e vetë duke ju bashkuar forcave të Suleman Vokëshit.Lufta ka qenë heroike trup me trup ,kështu e përshkruan betejën Gazeta bullgare “Dnevnik”,në këtë betej, duke mos patur armë Shqipëtarët ,lëshuan nga shkëmbinjët gurë të mëdhej përmbi ushtarët Osman.Oficerët e ushtrisë Osmane që u nisën për në Prizëren, u veshën me rroba grash që mos të dalloheshin, se kryengritësit kanë bërë kërdin në Oficerë ,në luftërat në luftrat e Corolevës dhe të Kaçanik,kështu e përshkruan Gazeta bullgare.
Ndërkohë që për Bajrakun e rrafshit të Lumës thuhet që kishte mbledhur rrethë 8000 mijë luftëtarë dhe ishte nisur për në luftën e grykë së Kacanikut që tu gjendeshin në ndihmë vëllezërve të vetë, thuhet se nuk arritën në destinacion se një farë Haxhi Rustem Kabashi, prej Prizëreni i gënjyer prej Turqëve,u doli këtyre vullnetarëve përpara dhe i mashtroi duke i kthyer mbrapsht,Shkruan Skënder Luarasi gjë që është e pa vërtet ,si përherë Historijanët e rregjimit Komunist kanë njollosur,kanë zhdukur emrat, historin e vërtet dhe vazhdojnë të shkruajn duke manipuluar tërsisht betejat luftërave të zhvilluara nga Bajraku i parë Topojan dhe ai i Lumës.Njerzë të mirë paguar,mercenar.
Betejat me Serbët janë të pa numërta por nuk mund të lë pa përmendur betejën e Pikëllimës ku lufta u zhvillua nga krerët e Bajrakut të Parë, 1000 burra nga e gjithë krahina, zunë në befasi ushtrinë Serbe, ku i mbetën shumë të vrarë dhe të plagosur ,ka patur të vrarë edhe ne luftëtarët e Bajrakut i Parë, thuhet se lufta ka zgjatur më shumë se një javë dhe ka përfunduar me largimin e ushtris serbe nga krahina. Nuk mund të lihet pa e thënë se Krahina ka qenë pjes e luftërave Iliro Dardane.Baraqet janë njësi vendore të krijuara në kohën e Lek Dukagjinit,por Bajraku i parë e ka marr si Titull ,për luftërat dhe Besnikërinë që ka treguar ndaj Lidhjes së Prizërenit.
Pas një marrveshje të fshehtë mes turqëve dhe malazezëve për dorëzimin e heshtur të qyteteve shqiptare,filloi një betejë e përgjakëshme,mes Shqipëtarëve dhe në krahun tjerët Turqëve dhe Malazezëve”.Lufta e Bajrakut të Parë del në pah edhe në këto krahina.Në Janar të 1880 në afërsi të fshatit Velikë,kur forcat e këtyre krahinave ishin dobësuar”erdhën vullnetar të krahinave të largëta nga Prizëreni,Luma,dhe Malsia e Gjakovës ,shkruan Zëri i Shqipërisë”-Selami Pulaha “domkumente Osmane të viteve1878-1881 “,Lidhja Shqipëtare e Prizërenit”Materiali ndodhet në Arkivën e Institutit të Historis dhe vazdon Gazeta nga vullnetarët e ardhur binin në sy ato vullnetarë me kësulat e rrafshta”kapuçt”.
Ata ishin të mirëorganizuar dhe të rënët nuk i linin në front.Por Ç’farë binte në sy ishin dy Bajraqe me të njejtat karakteristika,e ka fjalë për Bajrakun e Par dhe atë Lumës,shkruan Gazeta.Pas ardhjes së vullnetarëve të shumët ,malazezët megjithëse të shumët në numër u tërhoqën nga vajvoda Mark Milani një nga një ushtarakët e më të mirë të Malit të zi në atë kohë.Në këtë Betej mbetën të vrarë 250 ushtarë malazez dhe 200 vullnetar Shqipëtarë.
Një tjetër betej e Bajrakut të Parë Topojan është ajo e Nikshiqit në afërsi të Ulqinit.”Në të gjitha krahinat u dëbuan Elementët negativ dhe Lidhja do të drejtohej na Omer Efendiu,Suleman Vokëshi,Shaip Spahiu,dhe Ali Ibra.Ndërkaq për në Nikshiq të Ulqinit ishin nisur nën komandën e Shaip Spahis Bajraku i rrafshit të Lumës , Bajraku i parë u bashkua me luftëtarët e Opojës dhe në drejtim të Maitit ku bashkohen me luftëtarët Matjan dhe në Nikshiq të Ulqinit i bashkohen Sulem Vokëshit rrethë 6000 mijë vullnetarë nga Shqipëri e veriut ,Kosova ,Luma ,Tetova dhe Mati,ndërkohë beteja qe shumë e përgjakëshme ” aty u vranë dhe plagusën rreth 3000 malazez dhe rreth 2000 Shqipëtar ” aty bëhet fjalë të jenë vrarë nga Bajraku i parë më shumë se 25 djem nga luftëtarët e Bajrakut të parë Topojan.
Një Gazetë që dilte në qytetin e Levornors në “Itali””shkruante se Shqipëtarët disaher më të vogël në numër dhe të pa armatusur i mundën malazezët me një ushtri shumëherë më të madhe dhe të mirëorganizuar,Shkruan Koli Xoxi, në librin Lidhja Shqipëtare e Prizërenit,Fq 99-101.
Ndërkaq Bajraku i Parë ka marr pjes në shumë beteja ,ku nuk mund të lihet pa përmendur lufta që ka zhvilluar te molla e kuqe ku dhe ka marr titullin Bajraku i Parë, por unë do të ndalem pak ke lufta që ka zhvilluar në Kaçanik dhe në Gryk të Corolevës ku ka patur përleshje tup më trup dhe nga kjo betej Bajraku i Parë ka dalë faqe bardh ku thuhet se shpëtoi shumë luftëtarë të Isa Boletini që kishin ngelur pa ushqime dhe pa armatim.Këtë luftë do ta drejtonin dy kollozët e trimëris Shqipëtare Isa Boletin dhe Sulem Vokëshi.
Bajraku i Parë do të nisej nga Lisi i Hysnit në drejtim të Opojës,pasi ishte bashkuar me vullnetaret e Opojes ku bashk me ta numri i tyre thuhet se kalonte 3000 mijë luftëtarë nisen për rreth Malit Sharrit dhe arrijnë në destinacinin e vetë duke ju bashkuar forcave të Suleman Vokëshit.Lufta ka qenë heroike trup me trup ,kështu e përshkruan betejën Gazeta bullgare “Dnevnik”,në këtë betej, duke mos patur armë Shqipëtarët ,lëshuan nga shkëmbinjët gurë të mëdhej përmbi ushtarët Osman.Oficerët e ushtrisë Osmane që u nisën për në Prizëren, u veshën me rroba grash që mos të dalloheshin, se kryengritësit kanë bërë kërdin në Oficerë ,në luftërat në luftrat e Corolevës dhe të Kaçanik,kështu e përshkruan Gazeta bullgare.
Ndërkohë që për Bajrakun e rrafshit të Lumës thuhet që kishte mbledhur rrethë 8000 mijë luftëtarë dhe ishte nisur për në luftën e grykë së Kacanikut që tu gjendeshin në ndihmë vëllezërve të vetë, thuhet se nuk arritën në destinacion se një farë Haxhi Rustem Kabashi, prej Prizëreni i gënjyer prej Turqëve,u doli këtyre vullnetarëve përpara dhe i mashtroi duke i kthyer mbrapsht,Shkruan Skënder Luarasi gjë që është e pa vërtet ,si përherë Historijanët e rregjimit Komunist kanë njollosur,kanë zhdukur emrat, historin e vërtet dhe vazhdojnë të shkruajn duke manipuluar tërsisht betejat luftërave të zhvilluara nga Bajraku i parë Topojan dhe ai i Lumës.Njerzë të mirë paguar,mercenar.
Betejat me Serbët janë të pa numërta por nuk mund të lë pa përmendur betejën e Pikëllimës ku lufta u zhvillua nga krerët e Bajrakut të Parë, 1000 burra nga e gjithë krahina, zunë në befasi ushtrinë Serbe, ku i mbetën shumë të vrarë dhe të plagosur ,ka patur të vrarë edhe ne luftëtarët e Bajrakut i Parë, thuhet se lufta ka zgjatur më shumë se një javë dhe ka përfunduar me largimin e ushtris serbe nga krahina. Nuk mund të lihet pa e thënë se Krahina ka qenë pjes e luftërave Iliro Dardane.Baraqet janë njësi vendore të krijuara në kohën e Lek Dukagjinit,por Bajraku i parë e ka marr si Titull ,për luftërat dhe Besnikërinë që ka treguar ndaj Lidhjes së Prizërenit.